Wat betekent het kunstwerk bij Mentrum, Kliniek Eerste Constantijn Huygensstraat
Kunstwerk bij Mentrum, Kliniek Eerste Constantijn Huygensstraat
How to Meet an Angel
Kunstwerk bij Mentrum, Kliniek Eerste Constantijn Huygensstraat
Aan het gebouw van Mentrum is sinds 2009 een bijzonder kunstwerk te zien. Het heet How to Meet an Angel. Veel Amsterdammers kennen het beeld. Het laat een man zien die op een ladder staat met zijn armen schuin omhoog. Het lijkt alsof hij naar de stad kijkt of naar iets hogers reikt. En hij heeft een rugzak om.
Het kunstwerk is speciaal gemaakt voor de psychiatrische kliniek van Mentrum aan de Eerste Constantijn Huygensstraat in Amsterdam. De beroemde kunstenaars Ilya en Emilia Kabakov hebben het ontworpen.
Het beeld bestaat uit drie lange, witte ladders. Boven aan de hoogste ladder staat een mannetje. Hij draagt een rugzak en kijkt omhoog, naar de hemel, of naar de stad die voor hem ligt.
De kunstenaars
Ilya (1933-2023) en Emilia (1945) Kabakov komen uit Oekraïne. Tot 1991 hoorde dat bij de Sovjet-Unie. Dat was een dictatuur waar het leven zwaar was, en niet vrij. Vanaf 1989 woonden en werkten Ilya en Emilia Kabakov samen in Amerika. Veel kunstwerken die ze daar samen maakten, gaan over het moeilijke leven in de Sovjet-Unie. En over manieren om aan die moeilijkheden te ontsnappen, bijvoorbeeld door te vliegen.
Toen Mentrum aan hen vroeg om een kunstwerk voor de kliniek te maken, waren ze enthousiast. Ze bedachten een beeld dat niet alleen over hun eigen verleden gaat, maar over het geluk en de gezondheid van alle mensen.
Een symbool van hoop
De titel How to Meet an Angel betekent: Hoe je een engel ontmoet. Het beeld verwijst naar een verhaal uit de Bijbel over Jakob. Jakob had het moeilijk en zag een ladder die naar de hemel ging. Engelen klommen op en af langs de ladder en de stem van God stelde Jakob gerust.
Bij het kunstwerk van de Kabakovs klimt niet een engel, maar de man zelf omhoog. Hij zoekt contact met het hogere, met iets dat hem kan helpen, zoals een beschermengel.
De ladder is ook een symbool voor herstel. Als iemand ziek is geweest, moet hij stap voor stap werken aan zijn herstel. De man op de ladder lijkt klaar om de kliniek te verlaten en terug te gaan naar de stad. Zijn rugzak staat voor de psychische kwetsbaarheid die hij met zich meedraagt, maar ook voor de kracht die hij heeft gekregen.
Wat het kunstwerk betekent
Het kunstwerk is een teken van hoop. Het laat zien dat herstel mogelijk is. En het nodigt je uit om verder te kijken dan je eigen problemen. Niet alleen voor de cliënten van Mentrum, maar ook voor voorbijgangers. De kunstenaars willen dat mensen wat vaker omhoog kijken. Vaak kijken we naar beneden, terwijl omhoog kijken ruimte en lucht geeft.
Het beeld is een soort uithangbord voor de kliniek. Het zorgt ervoor dat de kliniek meer opvalt tussen de gebouwen die ernaast staan. Ook doen de ladders denken aan de hijsbalken die je bij oude gebouwen in dezelfde straat ziet.
Discussie over het beeld
Toen de eerste schetsen van het kunstwerk bekend werden, ontstond er discussie. Sommige mensen zagen de man op de ladder als een somber beeld. Ze dachten dat het kon verwijzen naar springen of suïcide.
Mentrum liet een groep psychiaters en cliënten naar het kunstwerk kijken. Zij vonden dat het beeld juist hoop geeft. Het beeld kan helpen om moeilijke onderwerpen, zoals suïcide, bespreekbaar te maken.
Cliënten hebben verschillende meningen over het beeld:
- Sommigen vinden het pijnlijk en zouden het liever niet zien.
- Anderen voelen zich gesteund en geïnspireerd door het kunstwerk.
- Een cliënt zei: “Het lijkt wel iemand die de stad zegent.”
Wist je dat…
- De man op de ladder is gemaakt van licht glasvezel, niet van brons. Hij heeft wel een bronskleurige laag.
- Het kunstwerk is veilig. Niemand kan erbij komen.
- Er staat een informatiebord bij de ingang van de kliniek. Veel voorbijgangers stoppen om het te lezen.
- De kunstenaars maakten het beeld belangeloos voor Mentrum. De kosten werden betaald met steun van verschillende fondsen.
Mentrum aan de Eerste Constantijn Huygensstraat
Mentrum is onderdeel van Arkin en helpt mensen met ernstige psychische problemen. De kliniek aan de Eerste Constantijn Huygensstraat is speciaal voor hen gebouwd en werd geopend in 2008.
De kliniek staat midden in de stad, omdat Mentrum vindt dat mensen die psychiatrisch ziek zijn een plek verdienen in de samenleving. Daarom is de ingang ook van doorzichtig glas en zijn de deuren zo open mogelijk. Het kunstwerk How to Meet an Angel benadrukt dit nog eens extra. Het gaat over hoop, herstel en weer meedoen aan het leven.